گزارش چهارمین همایش ملّی میثاق علوی

در ادامه به بررسی بخش دوم گزارش چهارمین همایش ملی میثاق علوی با عنوان “پایبندی اعضای خانواده به رعایت حقوق متقابل و نقش آن در تحقق سبک زندگی اسلامی” که توسط حوزه علمیه حضرت خدیجه (سلام الله علیها) با همکاری پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و حوزه علمیه الغدیر در سالن حکمت پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در روز چهارشنبه ۱۵/۱۲/۹۷ برگزار گردید، می پردازیم.

در ادامه مراسم جناب آقای دکتر رحیم پور ازغدی طی سخنانی در مورد نسبت کرامت و حقوق، گفت: گاهی دوگانه‏ای ممکن است در ذهن باشد که یا باید کرامت ذاتی برای همه به یک اندازه قائل بود یا حقوقشان را نباید رعایت کرد، که این دوگانه غلط است.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی اظهار کرد: می‏خواهیم استدلال کسانی را که می‏گویند انسان بِما هو انسان، کرامت ذاتی ندارد، بررسی کنیم. آنها می‏گویند اگر کرامت یا هر چیزی ذاتی باشد، قابلیت سلب ندارد در حالی که در قرآن و روایات آمده که کرامت و ارزش های انسان مشروط به نوع نسبتی است که با خدا و قرآن برقرار می‏کند، همین قرآنی که می‏فرماید: “وَ لَقَدْ کَرَّمْنا بَنی آدَمَ” همچنین، می‏فرماید: “أُولَئِکَ کَالْأَنْعَامِ“. به عبارت دیگر، همواره بین مؤمن و کافر از نظر ارزشی تفاوت وجود دارد و این دو نزد خدا کرامت یکسان ندارند، اصلاً انبیاء آمده‏اند که بگویند کرامت در گروی ایمان و عمل صالح است.

رحیم پور ازغدی تأکید کرد: امروز تهدیدهایی که درون خانواده را نشانه رفته است، مطرح می شود. خانواده می تواند کارکرد درست یا نادرست داشته باشد، احکام خانواده می تواند به نحوی چیده شود که تبدیل به سکوی پرش برای والدین و فرزندان شود. خانه یک مَکانَت است و فقط مکان و یک ساختمان نیست، به آن مسکن می گویند چون سَکَنه آرامش می‏دهد. خانواده پمپ بنزین کل جامعه است.

این استاد حوزه تصریح کرد: خانواده اگر کارکرد بد داشته باشد، تبدیل به مرکز اضطراب و قفس برای زن و مرد و کودک می شود، قتلگاه آنها می‏شود. خانواده‏ای که کارکرد اسلامی ندارد، نفرت و یأس را پمپاژ می کند؛ حتی احکام مترقی اسلام اگر درست رعایت نشوند به نام این احکام چه زن و چه مرد له می شوند. امروز با فهم و طرح نادرست از احکامی همچون نشوز، نفقه دادن و … عوامل نفرت علیه خانواده‏ها به این احکام ایجاد شده است.

وی با بیان اینکه باید هندسه درست فهمیدن نیز برای احکام وجود داشته باشد، گفت: امروز به بهانه‏های حقوقی و شرعی، زن و مرد به حقوق هم تجاوز می‏کنند، مرد به اسم تمکین و اذن، و زن به این اسم که من هیچ وظیفه‏ای در خانه ندارم و خلاصه همه چیز در خانه به روابط خشک و ظاهراً قانونی تبدیل می شود در حالی که هدف خانواده مطلقاً این نبوده است.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی تأکید کرد: در یک طرف با تعریف درست از خانواده مواجه‏ایم و طرف دیگر بیراهه‏ای مقابلمان وجود دارد که به فروپاشی خانواده می‏انجامد و خانواده را مانع رشد و شکوفایی معرفی می‏کند، کاری که در نظام لیبرال و مارکسیست در رابطه با خانواده انجام داده‏اند که همه راه حل‏های آنها غلط بود، لیبرالیسم به نام فردگرایی، خانواده را هدف قرار می دهد و مارکسیست ها با شعار دفاع از جمع گرایی، خانواده را مورد هجمه قرار می‏دهند.

دکتر رحیم پور ازغدی ابراز کرد: چه با نام اصالت فرد و چه با نام اصالت جمع، خانواده و فرد و جامعه را متزلزل کردند، از طرف دیگر باید توجه داشت که کارکرد خانواده فقط کارکرد جنسی نیست، شهوت نعمت الهی است اما شهوت‏زدگی است که نهی شده و مسئله است. اسلام در سبک زندگی انسان، خانواده را به عنوان نهاد آسمانی، الهی و آرامبخش معرفی می‏کند. هر خانه‏ای که عشق و مهربانی و آرامش در آن کمتر باشد، غیر اسلامی‏تر است.

وی با بیان اینکه خانواده به عنوان هسته اصلی نهادهای اجتماعی به لحاظ ارزش‏های اخلاقی و احکام ثابتات و متغیراتی دارد، اظهار کرد: استعدادهای ثابتی در میان زنان و مردان وجود دارد. اگر مرد و زن صد در صد شبیه یکدیگر بودند اصلاً نمی‏توانستند همدیگر را تحمل کنند، گاهی برخی تضادهای ظاهری و باطنی تبدیل به مؤلفه‏هایی برای تفاهم می شود؛ برای مثال در جریان‏های سیاسی و انقلاب‏ها معمولاً اولین درگیری‏ها بین گروه‏هایی شکل می‏گیرد که شبیه‏ترین به یکدیگر هستند چون احساس می‏کنند رقیب اصلی‏شان گروهی است که شبیه آنها است.

این استاد حوزه و دانشگاه بیان کرد: متأسفانه امروز وقتی در مورد خانواده و مسایل زن و مرد بحث می‏کنیم چیزی مستقل از آنچه که در ۱۰۰ تا ۱۵۰ سال قبل در غرب اتفاق افتاد، مطرح نمی‏شود. از مشروطه به این سو همین بوده است تا زمانی که تمدن سازی شود یعنی آنها طرح مسئله کردند و ما منفعلانه پاسخ دادیم هر چند که برخی هم در این میان سعی کردند رویکرد منفعل نداشته باشند.

وی با بیان اینکه امروزه تعلیم و تربیت را در حوزه خانواده تقریباً کنار گذاشته‏ایم، گفت: در جامعه امروز فقط از قانون و احکام صحبت می‏کنیم در حالی که ذیل آن مسئله تعلیم و تربیت اهمیت دارد. کسانی، تحت عنوان شریعت محوری و حفظ احکام هیچ امر متغیری را نمی بینند و فکر می‏کنند خانواده امروز باید مثل یک خانواده ۱۴۰۰ سال قبل در حجاز و جزیره العرب باشد تا به او مسلمان بگویند اما این اصلاً عملی نیست، بازگشت به اسلام آری اما بازگشت به گذشته نَه.

دکتر رحیم پور ازغدی ابراز کرد: از طرف دیگر جریانی که همه احکام اسلام را متغیر دانسته و آن را برای ۱۴۰۰ سال قبل می‏داند به سمت مدل‏های سکولار خانواده پیش خواهد رفت و این در حالی است که خانواده با سکولاریزه کردن دیگر قداست ندارد، حقوق بشر سکولار، مقدّس نیست چون اساساً سکولاریسم ضد قداست است. در این میان عده ای هم هستند که کلاً اسلام را منهای اجتهاد می‏دانند و قشری و سطحی نگاه می‏کنند.

وی در پایان خاطرنشان کرد: در چله دوم انقلاب باید وارد حوزه تمدن سازی اسلامی شویم و وارد مرحله ای شویم که مسئله مطرح کنیم و دیگران جواب ها را بیان کرده و غرب و شرق عالم آن را بررسی کنند.

تمامی این موارد دیدگاه‏های متعددی است که در رابطه با خانواده و زن مطرح می‏شود اما آنچه اهمیت دارد، درک هندسه اصلی احکام و آن سبک زندگی است که اسلام مطرح می کند تا بتوانیم به هدف خود برسیم.

در ادامه این همایش نفرات برتر به ترتیب به ارائه مقالات خود پرداختند و از آنها تقدیر به عمل آمد.

رتبه اول؛ جناب آقای دکتر محمد عترت دوست با موضوع “مراحل و مؤلفه های بنیادین الگوی سبک زندگی اسلامی از منظر قرآن کریم”

رتبه دوم؛ سرکار خانم‏ها اکرم باسخا، حکیمه ایزدی، زهرا تقوایی نجیب و راحله مقصود علی با موضوع ” نقش و جایگاه اذن زوج در مورد ورود زوجه به فضای مجازی”

رتبه سوم؛ جناب آقای دکتر محمّد جابر قنبری با موضوع ” آسیب شناسی قانونی حقوق متقابل زوجین در سبک زندگی اسلامی”

در ادامه همایش بعد از اقامه نماز و صرف ناهار پنل‏های تخصصی از ساعت ۱۳ تا ۱۵ به شرح ذیل برگزار گردید.

پنل ۱: راهکارهای پایبندی  به حقوق متقابل در خانواده

دبیران: جناب آقای دکتر محمود جنیدی جعفری، سرکار خانم تعادلی

پنل۲: مصادیق حقوق متقابل والدین و فرزندان (تربیت جنسی)

دبیران: جناب آقای دکتر محمّد کمیل حسینی، سرکار خانم فاطمه احمدی

پنل ۳: مصادیق حقوق متقابل والدین و فرزندان (پرورش عقلانی ـ فلسفه کودک)

دبیران: سرکار خانم دکتر آمنه بختیاری، سرکار خانم دکتر زهرا امّی، سرکارخانم دکترکبری فرجی

جهت مشاهده گالری تصاویر چهارمین همایش ملّی میثاق علوی کلیک نمایید. 

مرکز پژوهش و مطالعات تخصصی نهج البلاغه

حوزه علمیه حضرت خدیجه (س)